Kerkentocht Zeist 6 – 5 april 2009
De kerk waar ik vanochtend heenga wint in elk geval de duurzaamheidsprijs. Zo’n grote fietsenstalling zag ik nog nergens; kerkgangers hebben het oudpapier van de week bij zich en droppen het in de container; en in het gebed om schuldvergeving staan de zonden die we aan Gods wereld doen, mensen, dieren, planten, de aarde zelf, op een belangrijke plaats. Bewuste mensen, hier.
En verdient het kerkgebouw, de Ark, ook niet een prijs voor duurzaamheid? Ooit als houten noodkerk gebouwd voor de Gereformeerden van Zeist heeft het al op twee andere plaatsen gestaan. In de jaren 1930, stond het aan de Bergweg, totdat de kerk die nu ‘NoorderLicht-kerk’ heet klaar was. Toen vertrok het naar hier, aan de Van Reenenweg, als derde gereformeerde kerk, de Zuiderkerk. Later konden de Vrijgemaakten de ‘noodkerk’ overnemen. Nog even en ze vieren 100 jaar noodkerk, een mooi symbool. Een kerk die voor altijd ‘noodkerk’ is, dat lijkt me toch zuiver evangelie.
Vooraf aan de dienst bekijk ik het kerkblad. Een levendige gemeente tekent zich af. Zonder dominee – ze zijn al even vacant- blijken ze niet ingezakt, dat is duidelijk. Bijzonder hoe ze omgaan met het feit dat alleen mannen ouderling en predikant kunnen worden: daarnaast staat een team van vier vrouwen, die Pastoraal Psychologische Hulpverlening aanbieden. De aankondiging ziet er goed overwogen en betrouwbaar uit. Straks, in de week voor Goede Vrijdag, staat op drie ochtenden de kerk open voor een combinatie van morgengebed en ontbijt. Met warmte wordt het werk in de drie inloophuizen in Zeist aangeprezen, een voluit oecumenisch initiatief waar de diakenen van deze kerk zich stevig voor inzetten.
Als de dienst begint valt het prachtige kleine orgeltje op, boven op de galerij, met een organist die mooie stukken speelt. Psalmen spelen een belangrijke rol, drie keer worden er enkele strofen gezongen uit de eigen Vrijgemaakte berijming. Het is voor mij wel even wennen. Het lijkt op dat wat ik al ken, maar is toch weer net even anders. De typist van het beamteam heeft het er ook moeilijk mee gehad. Wie meezingt vanaf het grote scherm krijgt opeens ergens een lettergreep te veel: hoe lossen we dat nu weer op?
Dat beamen boeit me wel, eerlijk gezegd. Wat gebeurt er, wanneer de dominee elk te zingen psalmvers eerst hardop voorleest, zoals dat in, zeg, 1800, gebeurde ten behoeve van de slechtzienden of slecht-lezenden, en vervolgens schuift ieder versdeel op een groot scherm voorbij? Deze combinatie, of, zo u wilt clash, van culturen herken ik vaker, deze dienst. Ook de preek wordt door beambeelden ondersteund, maar soms, als de dominee zijn tekst wat omgooit, ook tegengewerkt. Een echte pittige bijbeluitleg, zoals ik me die uit het verleden in deze kring herinnerde, is nu vervangen door een meer vermanend verhaal. Jacobus en Johannes willen graag weten wie straks naast Jezus op de troon mogen zitten. Zij zelf? Willen we dat, als gelovigen, heersen, neerkijkend op de rest? Onze roeping is de dienaar, Christus, te dienen, en niet te vragen naar de toekomst. Dien de dienaar!
Ondertussen maken de plaatjes me onrustig. Iets vaags met het kruis, maar met heel concrete woorden, voor de kinderen: ‘Kunnen jullie je voorstellen hoeveel pijn dat doet, dat ze spijkers door je handen en voeten slaan?’ Laten we hopen van niet. En als Jezus op weg gaat naar Jeruzalem verschijnt een plaatje van Jeruzalem inclusief Rotskoepelmoskee en flats op de achtergrond. Hier loopt mijn historische fantasie vast, vrees ik.
De dame van het ontvangstcommittee had me vooraf hartelijk uitgenodigd voor de koffie na afloop. Ik laat het erbij zitten. Het wordt vol in de hal, de dominee die nu preekte wil direct kennis maken met de gemeente, want wie weet wordt het wat, samen. Ik gun ze een mooie toekomst, in de noodkerk van Christus, de Ark die de tijden verduurt.
http://www.zeist.gkv.nl/
