8
april – 17 juni: 29 april

Bestaat
er nog een stad met drie kathedralen? Ik ga niet naar de episcopale, niet naar
de rooms-katholieke, maar naar de presbyteriaanse. Niet dat de presbyterians een
bisschop hebben, maar ja, deze kerk wás ooit kathedraal, en heeft de naam
gehouden. Nu is het de meest vooraanstaande kerk van de Church of Scotland. Een
bijzondere mix van high church-elementen (de warden met mantel en staf, een in
rood gekleed koor dat Purcell en Walton zingt) en heel calvinistische
gewoonheid (een lange en saaie preek, zitten voor het evangelie).
De taal is verwarrend oubollig. Er zijn geen announcements maar intimations,
waarvan de belangrijkste is dat wie de Service wil meemaken bij de viering van
60 jaar Queen Elisabeth., 4 juli, zich snel moet melden. Het Onze Vader en het
Credo gaan nog in de oude taal (the Quick and the Dead), ook de hymnen komen
uit de oude doos: het boek van 1963. Church Hymnary 4, 2004, is hier niet in
gebruik, maar de man die ik na afloop spreek houdt zijn hart vast: er is net
een nieuwe Church Musician aangesteld, en die speelt ook al geen Bach meer, dus
wat de volgende stap zal zijn… Vanaf hedenmiddag beginnen ze met een Choral
Evensong, vreselijk, hebben ze moeite moeten doen om de Anglicanen er uit te
krijgen (ja, in de 17e eeuw), en dan komen ze zo weer binnen!

Ik merk het weer, Gods volk onderweg is een vrolijke bende. Gelukkig komt het
thema van de Iona-week in het laatste lied binnenzeilen, dankzij de
pelgrimstocht van John Buyan. Twee boeken schreef hij, over de pelgrimstocht
naar de eeuwighied, ook in Nederland lang mateloos populair, tientallen
herdrukken de eeuwen door. Aan het begin van deel 2 staat een lied, en dat
zingen we:
Wie echte moed wil tonen moet hier komen, hij zal merken dat in weer en wind
Één mee zal gaan. Zijn wil om pelgrim te zijn zal worden beloond! Zo eindigt
het:
Hobgoblin nor foul fiend
can daunt his spirit;
he knows he at the end
shall life inherit.
Then, fancies, fly away;
he’ll not fear what men say;
he’ll labour night and day
to be a pilgrim.

To
be a pilgrim! – een gevleugeld woord in de Engelse cultuur. Je moet er wel wat
voor doen, werken, lijden, weeën verdragen dag en nacht. Maar toch volhouden! (Op internet te horen, in deze fantastische opname.)
De fancies komen er niet goed af, in dit lied. Natuurlijk bedoelt Bunyan
daarmee de inbeeldingen van alles wat fout kan gaan. Maar het beeld heeft zich
uitgebreid, realiseer ik me. ‘Fantasie’, rijkdom aan beelden, visualisaties,
het is allemaal maar zozo in deze cultuur. ‘Labour’, daar gaat het om. De
pelgrimage die we de afgelopen week op Iona liepen kende de beide elementen.

Vandaag Psalm 97. Woorden van een totaal andere maat dan het onhandige talige
gedoe van de liturgie van vanmorgen:
God is Hij alleen.
Vuur gaat voor Hem uit,
weerlicht over de aarde
.
Zouden we maar niet stil worden? Laten uw woorden weinige zijn, en zo? Ik denk
er straks nog eens over na, op weg naar de tweede dienst van vandaag, van de
Iona-community. Maar ja, niets zeggen is toch ook wel weinig. En zo eindigt
Oosterhuis:
God is Hij alleen.
Vuur gaat voor Hem uit,
nieuw licht over de aarde
.
Nieuw licht – om door te geven.

10 weken studieverlof:
de betekenis van keltisch-christelijke spiritualiteit voor de christelijke
gemeente nu en morgen. Een regelmatig verslag. Aan het slot steeds aandacht
voor de Psalm die ik vandaag las, in de versies van Huub Oosterhuis, 150
psalmen vrij, en soms ook Jim Cotter, Out of the Silence into the Silence.