8
april – 17 juni: 4 mei
Verdwaald,
fietsend in de mist op een voorjaarsdag, ergens in de jaren 1950, sprak de 17-jarige
Ray Simpson een oude vrouw aan. ‘Kunt u me zeggen waar ik ben?’ Dat kon ze.
Maar daarmee kwam hij zomaar niet weg. ‘Jij hebt de roeping dominee te worden’,
zei ze. ‘Ooit zou ik de missie ingaan, maar mijn gezondheid liet het niet toe –
nu krijg je mijn mantel om de schouders.’
Een roepingsverhaal dat zomaar aansluit bij vrouwen en mannen uit een ver
verleden, St Maarten, St Aidan, St Hilda. Zo beschrijft Simpson zelf de start
van zijn wondere weg door de kerk, steeds aan de randen van het instituut. In
London toen hele wijken van kleur en sfeer veranderden, en de Church of England
niet wist hoe om te gaan met al die ‘anderen’. In Norwich, waar grote nieuwe
wijken geen enkele vorm van christelijke presentie kenden. Op zoek met het
Brits bijbelgenootschap, om de ‘non-bookish people’, zij die niets met boeken
en lezen hebben, te bereiken. En meer en meer getrokken door de geschiedenis
van de vroegste christenen in Engeland, de navolgers van Ireneüs van Lyon, van
Martinus van Tours.
In de jaren ’80 kwam hij op Holy Island, Lindisfarne. Hij voelde de wortels van
zijn geloof tintelen. Hier, op dit verlaten plekje, waar geen mens de kerk
bezocht, moest meer kunnen. En zo kocht hij samen met zijn zus een cottage.
Daar zit ik nu te schrijven. Het was de eerste plaats waar het weer ging
stromen, het water van het evangelie, buiten alle kerkgrenzen om.
De eerste groepen kwamen. Pasen barstte het huisje uit zijn voegen. Met zes
vrienden, ieder met een eigen roeping, startten ze de St Aidan and Hilda
Community. Later kochten ze het verlaten hotel op, nu is dat de kern van de
Community, ‘Open Gate’. Maar het huisje aan de overkant van de straat bleef.
Een grote verzameling boeken helpt me op weg. Aan de andere kant van het kleine
halletje is mijn kamer, net een simpele kloostercel. Lindisfarne Retreat.
Simpson zelf kocht weer een ander huisje, en woont daar zelf, de Honorary
Guardian van de Community. Jongeren nemen de meeste taken over. Maar hij gaat
door, schrijft, praat, ontvangt, bidt, een charismatisch man met een mantel
over zijn schouders.
Een andere beweging dan die van Iona en Glasgow, kleiner, persoonlijker, meer
spiritueel en minder maatschappelijk? Ook hier is duurzaamheid kernwoord, ook
hier de oecumenische instelling met mensen uit allerlei en geen kerken. Wat
conservatiever op sommige punten: homorelaties, vanzelfsprekend in de
Ionabeweging, worden hier niet genoemd. Één van de liedboeken in de kapel is de
Engelse Evangelische Liedbundel. Grote protestacties tegen kernbewapening komen
niet van Aidan en Hilda vandaan. Christendom, geïnspireerd op keltische
wortels, heeft vele gezichten! Maar al die versies hebben gemeen, dat ze de
ingeslapen en verwarde kerken in Groot-Britannië uit de mist vandaan willen
halen, en weer in het volle licht zetten.
 |
 |
 |
mijn retreat, met bibliotheek en tuintje ernaast.
Ik
had het niet bedacht, maar nu, op 4 mei, komt Psalm 102 aan het woord. Een
psalm die tot zwijgen brengt, stil maakt. Verlatenheid, ellende, het beeld van
de uil in de ruïne, de pelikaan in de woestijn. Het refrein bij Cotter begint:
To the One who has disappeared,
to the Presence we know as Absence,
en de tekst eindigt met de vraag of de dunne draad die ons bindt aan God het
wel houdt, in deze wereld met zoveel pijn. Want waar is de gemeenschap die zich
niet laat terugdringen door dreigementen, wíe blijft staan voor het recht?
De tekst van Oosterhuis zou kunnen klinken, Er
zou een troon staan, vanavond om acht uur, bij een dodenherdenking, hier of
daar; nu alleen de laatste woorden:
De afgevoerden ontelbaar vergeten
de als kruimels brood
als as en rozenblad verwaaiden.
Maar nog bestaat de Naam
en wij die Hem
zingen en zwijgen.
10 weken studieverlof:
de betekenis van keltisch-christelijke spiritualiteit voor de christelijke
gemeente nu en morgen. Een regelmatig verslag. Aan het slot steeds aandacht
voor de Psalm die ik vandaag las, in de versies van Huub Oosterhuis, 150
psalmen vrij, en soms ook Jim Cotter, Out of the Silence into the Silence, of de voorlopers daarvan, By stony
Paths, A version of Psalms 51-100 en
Towards the City, A version of Psalms 101-150.
