Een liedboek waarin de bijbelse psalmen goed zijn verwerkt
heeft altijd ook wel iets van een natuurboek. Jonge leeuwen (104) en raven(147)
komen er in voor, steenbokken en klipdassen (104), bloemen (103) en graan
(147), zelfs de steenuil in de ruïne en de pelikaan, verdwaald in de woestijn
(102). (Of was die pelikaan toch ook een uil?) En kijk eens naar al die bomen.
Zij zingen vaak mee, in de psalmen, ze ruisen van blijdschap als de koning van
recht en vrede aan komt rijden, een loflied van de bomen!(96) Zulke beelden
geven liederen kleur, ze helpen de zanger om de inhoud van het lied een gezicht
te geven. Beelden uit de natuur brengen de boodschap dichterbij.

Na de psalmen en overige bijbelse liederen, in de gezangen
na de 200, komt de natuur opnieuw om de hoek kijken. Dat was ook in het vorige
boek al zo: ‘aan doornen van de rouw bloeien de rozen open’, zingt bij
voorbeeld een lied dat gaat over dood, verdriet, en de troost van de opstanding
uit de doden. Vaak gaat het in die liederen om beelden, vergelijkingen: ‘de
pracht van de velden, de zorgeloze vogels, ’t is alles een gelijkenis van meer
dan aards geheimenis.’ Het verwijst door, zeg maar, het is hét nog niet.
(Inderdaad, de taal is hier wel gedateerd.)

Zulke liederen komen ook nu terug. Bijvoorbeeld in het lied,
bekend in de engelstalige kerkzang, over de krokus. Met In de bloembol is de krokus, in de pit de appelboom neemt Nathalie
Sleet de zangers in hun fantasie mee in de gedachte dat God het verborgene al
ziet, voordat je als mens nog maar een idee hebt welke kant het op moet. ´Gelijkenisliederen´
dus.

Maar er zijn liederen bij gekomen. In het nu, in de vogel
die zingt, is nu en hier het hemels geheim opeens openbaar geworden.

Dit is een morgen, als
ooit de eerste,
zingende vogels geven
hem door!

Het ‘en zie, het was goed’, uit Genesis 1, klinkt dan weer
zonder voorbehoud. Je hoeft nu even niet verder te kijken, hier is het goed,
hier is God present. Daar mag je dankbaar voor zijn. Liederen die dat vertolken
zijn vaak populair! Uit Duitsland kwam al weer even geleden over: ‘Dank U voor
deze nieuwe morgen!’ Het lied functioneert prima in vieringen met kinderen,
eenvoudig van idee, breed in visie. De tekst onderging een lichte ‘update’, en
zo komt er nu een strofe in voor:

Dank U dat alle vogels
zingen,
|dank U voor elke boom
in bloei.
Dank U voor zoveel
goede dingen,
dank U dat ik groei.

Boeiend te ontdekken dat dat heel bekende lied uit de lichte
muziek, Morning has broken, begon als
een kerklied, geschreven om een lied te zijn waarin de dank voor elke nieuwe
dag geuit kan worden. Ook dat lied kreeg een plaats, met de hierboven al
geciteerde regels als opening. Het staat als morgenlied in het boek, maar zou
ook een Paaslied of een Scheppingslied kunnen zijn.

Ook al uit Engeland – waar de natuur en christelijk geloof
vaker in één adem genoemd lijken te worden dan bij ons- komt een gedicht van
Hopkins, door Leo Vromans prachtig vertaald:

Glorie zij God voor
bontigheid,
voor hemelen,
marmerend als koeiehuid;
voor bloemsproetjes
uitgestippeld op vlugge forellen, …

en verder in z’n geheel als leestekst opgenomen.

Veel van deze liederen staan in een rubriek, Schepping,
naast Vrede en Gerechtigheid. Elk van die thema´s komt ook al op andere
plaatsen voor, maar toch vond de redactie het de moeite waard om deze woorden een
eigen vindbare plaats te bieden. Zo eindigt de rubriek, met een canon, Zittend tegen een boom, en een leestekst
die zo begint:

Zegen, God, mijn
kleine koe,
zegen, God, mijn
verlangen,
zegen ons samenleven,
mijn koe en ik…

Roel A. Bosch

Op verzoek van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied schreef ik
een serie teksten, persberichten voor het nieuwe liedboek. Nu breder
verkrijgbaar op mijn blog.