Paaswake 2020,
een vrijwel lege kerk. In maart zaten we nog middenin gesprekken met elkaar over ‘groen geloven’; en nu is alles stilgevallen. Opeens klinken veel woorden anders. De Paaswake, de nacht van het begin van het leven, met teksten over schepping, bevrijding, herschepping, gaat ruiken naar de pijn van een aarde die lijdt aan ziekte.
Ik kies ervoor om, net als eerder al eens, aandacht te geven aan de vier elementen, als de wereld waarin de opstanding van Christus gestalte krijgt. Voor bijbelkenners: met een knipoog naar de brief aan de Kolossenzen.
‘In deze nacht bedenken we meer dan ooit hoe bijzonder het is op deze aarde te leven.’
Vanuit die gedachte klonken ook bijzondere gedichten. Antje Krog schreef ze, in haar ‘Broze aarde’, Margaret Meijvogel sprak ze uit. Hier vind u ze ook zwart op wit, in het Afrikaans en in het Nederlands.
O Son, O Moederster –
ruim skil van helium-verbranding
kernkrag inferno, kolossale reusin
pulserend as traag kloppende hart in u gasmantel:
u tril. U beef. U loei sonwind en gas.
U setel die sentrum.
O Zon, o Moederster –
ruime schil van heliumverbranding,
kernkracht-inferno, kolossale reuzin,
pulserend als een traag kloppend hart in uw gasmantel:
U trilt. U beeft. U loeit zonnewind en gas.
Uw zetel het middelpunt.
O Aarde, O Waterplaneet –
kastyblou-bonsend in ligte vingerafdrukke van wasem.
O prille Planeet uit tumultueuse begintye
titaniese skroot tref U in die flanke,
en bring water, bring bakterieë…
U maak suurstof met groen groen Alge.
O Aarde, O Waterplaneet –
gekastijd-blauw-bonzend in lichte vingerafdrukken van wasem.
O prille Planeet uit tumultueuze begintijden
titanisch schroot treft in de flanken,
en brengt water, brengt bacterieën…
U maakt zuurstof met groen-groene Algen.
uit: Hosanna, Sol, Luna, Terra, p 10, 11
Aanskou die See
o die geruis van die metaalglinsterende see ver uit oor die baai
waar die eerste deining ‘n moedswil word
‘n golf uit die wiegende gestreepte water
rys op – deurskynend en glasdun groen – pralend
fynsproeiend na agter en juwelig van inbors
dan gee sy haar terughouendheid prys
sy stort! in ekstase snak sy vooroor
bars uiteen met opkralende spattende skuim
– sissende diftonge skiet sy na die wydope strand
o skulpskroot bruis om ons enkels
waar ons stukke plastiek optel.
Aanschouw de Zee
o het geruis van de metaalglinsterende zee ver over de baai
waar de eerste deining iets dartels heeft
een golf uit het wiegende gestreepte water
rijst op – doorschijnend en glasdus groen – pralend
fijnsproeiend naar achter en juwelig van inborst
dan geeft ze haar terughoudendhied prijs
ze stort neer! in extase klapt ze voorover
barst uiteen met opkralend spattend schuim
– sissende diftongen schiet ze naar het weidse strand
o schelpengruis bruist om onze enkels
waar we stukken plastic oprapen.
uit: Agni Terrae, p. 38, 39
Broze aarde, Antjie Krog, Uitgeverij Podium,
Nederlandse vertaling Robert Dorsman en Jan van der Haar
